Proceswater hygiënisch en efficiënt afvoeren

10 afwateringstips voor de voedingsindustrie

Bij de inrichting van productieruimtes en grootkeukens is een hygiënische vloerafwatering uitermate belangrijk. Voor elke specifieke toepassing zijn er speciaal ontworpen rooster- en sleufgoten en vloerafvoerputten op de markt. Inox, na glas het meest hygiënische materiaal dat er bestaat, geldt als basis. Dat is een eerste regel. Hier lichten we 10 afwateringstips toe die je kunnen helpen bij nieuwbouw of renovatie. 

Verkies afvoerputten met een rond, naadloos diepgetrokken afvoerlichaam. Vierkante of rechthoekig gelaste putten zijn een broeihaard voor bacteriën. Het vuil blijft immers in de hoeken hangen. Bekijk ook of onder de gekozen sleuf- en roostergoten de aansluiting op de riolering via zo’n afvoerlichaam gelegd wordt. Ook hygiënische roosterkanalen dienen te voldoen aan strenge hygiënische eisen om bacteriële besmetting te voorkomen. Roosterkanalen dienen volgens de relevante hygiënische ontwerpprincipes voor voedselverwerkingsapparatuur, vastgelegd door EN 1672, EN ISO 14159 en EHEDG geproduceerd te worden.

Voorzie steeds afvoerputten met vuilvangmanden of zeven erin. Wist je trouwens dat je ook een vuilvangmand kan plaatsen in het kanaal? Ze vangen alle vuildeeltjes op en verhinderen dat de rioleringsbuizen opstoppen. Als je in het productieproces werkt met kleine voedingswaren of specifieke, ondersteunende elementen – zoals stokjes, die op de oppervlakte kunnen terecht komen – zorg er dan voor dat de maasgrootte van de vuilvangmanden hierop afgestemd is. Want het zijn niet alleen de vuildeeltjes waar je direct aan denkt die opstoppingen kunnen veroorzaken. Gebruik ook geen vuilvangmanden die mee de sifon vormen, anders is er tijdens het uitnemen bij het reinigen geen stankslot meer. Hygiënisch is anders in een productie-omgeving!

Het stankslot moet uitneembaar zijn bij reiniging, bij voorkeur als de productie stil ligt. Heel belangrijk is de keuze voor een afvoerput waarbij alle water er steeds uit loopt en dat er enkel water zit in het stankslot. Zulke afvoerputten kan je grondig reinigen. Stagnerend water is immers een bron van vervuiling.

Werk met een diamantstructuur in de vloer bij de plaatsing van afvoerputten. De vloer moet perfect afhellen met 4 hellingen naar elk punt. Daarom biedt een lijnafwatering met sleuf- of roostergoten een goed alternatief. Het is makkelijker te plaatsen met slechts 1 of 2 hellingen naar de lijn. Als er veel water op de vloer komt, is het sowieso aan te raden. Alles hangt natuurlijk af van de situatie ter plaatse. Zijn er bvb. grote kantelketels voorzien, dan plaats je best een (ver)brede en diepe roostergoot eronder. Proceswater wordt zo het meest efficiënt afgevoerd. Sleufgoten, met slechts een fijne sleuf en geen rooster, worden meestal gelegd als scheiding tussen natte en droge zones. Bijvoorbeeld tussen de productieruimte en bureaus of gangen. Zo voorkom je dat deze op een dag onder water komen te staan bij een probleem in de productie. De aansluiting van de sleufgoten op de riolering verloopt meestal wel via een afvoerput. Daar kan je een rooster voorzien voor inspectie en onderhoud.

Worden er goten voorgeschreven, dan voorzie je best exemplaren met ingebouwde helling naar de riolering. Zeker als de afwatering over enige afstand moet lopen. Het oppervlaktewater, dat in de sleuf- of roostergoten valt, wordt meteen naar de riolering afgeleid en stagneert niet in de goot. Als het kan, kies je ook voor een afloop in het midden van de goot. Dat is de beste garantie voor een efficiënte afvoer. Natuurlijk worden goten met een uitloop aan het einde van de lijn, en dus met 1 helling, ook frequent gelegd. De rioleringsbuis is vaak al voorzien nog voor er over de exacte plaatsing van afwateringsmodules wordt gesproken. Het is dus belangrijk om vanaf het begin het luik ‘afwatering’ duidelijk in de studie van het project op te nemen.

Bij de plaatsing van de kanalen voorzie je een afdekplaat op de kanalen zodat er geen vuil, afval of puin kan in terecht komen. Reiniging van het kanaal na plaatsing is dan niet meer nodig. Bij sleufkanalen volstaat het om de sleuf te voorzien van een tape. Sommige fabrikanten voorzien reeds standaard de beschermende afdekplaat en/of tape op hun kanalen.

Op plaatsen met veel oppervlaktewater voorzie je beter roostergoten en afvoerputten met een antislip rooster. Dit is de beste garantie om arbeidsongevallen te voorkomen. Ook hier zijn afgeronde hoeken, zowel bij de roosters als bij de oplegrand zeker aangewezen.

De keuze voor een afvoerput, sleuf- of roostergoot hangt af van de toepassing. Hou tevens rekening met de belastingsklasse of de mogelijke lasten die op de afwateringssystemen worden uitgeoefend. Denk ook aan de toekomst, het is niet omdat er vandaag geen zware karren op de roostergoot komen, dat dit morgen niet kan.
De randen van de afvoergoten en de vloerafvoerputten krijgen een speciale randafwerking, al dan niet opgevuld. Het roostertype wordt berekend op basis van de lasten die het moet aankunnen, uitgedrukt in kN (kilonewton).

Specifieke randafwerkingen zijn er ook om de beste oplossing te bieden voor aansluiting van het gekozen vloertype (tegels, beton, epoxy of vinylvloer) op de afvoerput of de afvoergoot. Zo voorkom je dat de vloer enkele millimeter lager komt te liggen dan de oprand van de afwateringsmodule. Plasvorming moet vermeden worden.
Bovendien zijn er ook modaliteiten met klem- en schroefflenzen om een waterdichting onder het vloerniveau te bekomen. Zeker bij verdiepingen is dit relevant, daar er geen insijpeling mag komen.

Maatwerk is in de voedingsindustrie veel voorkomend. Het is de meest hygiënische garantie, want de goten worden voor het project in één stuk op lengte gemaakt. Er zijn geen koppelingselementen nodig om gootelementen op mekaar aan te sluiten. Bij maatwerk moet tijdig het luik ‘afwatering’ bekeken worden. Spreek erover met het studiebureau, het installatiebedrijf, het vloerbedrijf of de andere, intern en extern betrokken partijen.

Lees meer over afwatering voor hygiënische toepassingen.