Energietransitie: hoe kan uw productie CO2-neutraal worden?

Om uw emissies van broeikasgassen te verminderen heeft u drie opties. Efficiënter gaan werken en dus minder verbruiken. Processen elektrificeren, bijvoorbeeld uw stoomproductie, zodat er geen fossiele brandstoffen meer voor nodig zijn. En uiteraard zelf groene energie opwekken met zonnepanelen of een windmolen. De kans is groot dat u al deze opties zal moeten benutten om de doelstellingen die er zijn en ongetwijfeld nog op scherp zullen gesteld worden, te halen. En dat kan u maar best opteren voor een partner die weet hoe alles te balanceren in functie van vraag en aanbod. Actemium dus. Wie anders combineert er kennis over industriële (geautomatiseerde) processen, over koeling en verwarming en over energieoplossingen onder één dak?

De energietransitie is volop aan de gang. Maar evident is die transformatie allerminst. “In de industrie van gisteren stond er een stoomketel op gas te draaien en zorgde één grote koelmachine voor de warmte en koude in heel de fabriek. Een aanpak die vandaag niet meer voldoet. We zien een evolutie naar meer modulaire systemen die niet meer op maat van de hele plant werken, maar op maat van de toepassing. Om dat zo energie-efficiënt mogelijk te doen, is er een holistische benadering nodig. De restwarmte die we recupereren uit het ene proces, weer laten dienen in het andere … En om het nog wat complexer te maken zal energie in de toekomst geen statisch gegeven meer zijn. Er moet de nodige flexibiliteit ingebouwd kunnen worden om vraag en aanbod perfect in evenwicht te houden.” 

Aan het woord is Burt Battel, verantwoordelijke Energy for Industry bij Actemium. Zijn functieomschrijving op LinkedIn vertelt het eigenlijk allemaal: digitalisering en duurzaamheid combineren. Data is het fundament om een koolstofneutrale productie op te bouwen. “Alles begint met datacaptatie om inzicht te krijgen in de energiestromen van de klant. In stap twee doen we aan ‘energy engineering’. Welke concepten bestaan er? Wat kosten ze? Wat leveren ze op? En hoe kunnen we de puzzel voor de klant en zijn productieproces het beste leggen?” De sterkte van Actemium is dat het over de slimme koppen beschikt om dit allemaal te berekenen maar ook over de minstens even slimme koppen om het plan dan tot in de puntjes uit te voeren in de praktijk. “Dan moet er nog een stukje software overheen, om alles uit te balanceren. Maar het werk is nooit gedaan, want de data die het systeem in werking dan aanlevert, vormt weer de basis voor verdere optimaliseringen.”

Die optimalisering zal op termijn ook betekenen dat voedingsbedrijven hun productie afstemmen op de beschikbaarheid van energie. Leveren de zonnepanelen veel op, dan kunnen de installaties bijvoorbeeld een versnelling hoger schakelen. Piekt de energieprijs op de markt, dan kunnen bepaalde lijnen uitgeschakeld worden. “Je voelt dat energie een complex kluwen van parameters en externe factoren zal worden. Actemium is daarom vorig jaar een leerstoel begonnen aan de Universiteit Gent om optimaliseringsmodellen te ontwikkelen die klanten helpen om betere beslissingen te maken. Ook proactief”, vat Buttel de volgende stappen al samen. 

Dat net de voedingsindustrie een voorloper zal worden in deze processen, heeft alles te maken met de aard van het beestje. “Omdat koelen en verwarmen in heel wat voedingsbedrijven beide nodig zijn. Door ze ook aan elkaar te linken, liggen er veel mogelijkheden voor meer efficiëntie. Vanuit de doelstellingen van Europa en de vragen van klanten zijn de meeste voedingsbedrijven ook effectief plannen aan het maken. En hoewel een holistische benadering een vereiste is, hoeft op een brownfield productiesite daarom niet alles in één keer aangepakt te worden. We maken samen met onze klanten een roadmap voor de komende jaren.”     ■  

Energy offering in de praktijk: fabriek Belcolade werkt zonder fossiele brandstoffen
Hoe dat dan allemaal in de praktijk in zijn werk gaat, bewijst de nieuwe productiesite van Belcolade. De Puratos groep stelde hiervoor een ambitieuze doelstelling voorop om volledig CO₂-neutraal te produceren. Actemium vormt een partner in de verschillende projectfases van de nieuwe productiesite, met expertises in design, build, operate & optimize, én in het energieverhaal. “De uitdaging zat hem in het dynamische karakter van zo een systeem. Het moet flexibel kunnen reageren, maar tegelijk altijd de continuïteit van productie en de energie-efficiëntie garanderen”, vertelt Burt daarover. Het resulteerde in een aantal verschillende temperatuurnetten, van ijswater tot heet water, en de nodige technologie om energie af te takken en weer terug te stoppen. “Koelmachines, e-boilers, warmtepompen … noem maar op, maar ook de volledige automatisering daarrond, zodat de installatie in evenwicht is. Een mooie referentie van hoe je future proof kan worden op vlak van energie.”