Een perfect productieproces start bij de juiste reinigingsprocedure

Hiervoor grijpen we even terug naar het basisprincipe van reinigen. Het hoofddoel van reinigen in de voedingsindustrie is het verwijderen van vuil om het voedsel in eerste instantie niet te verontreinigen met afval.

Daarnaast willen we chemische besmetting of microbiologisch bederf voorkomen. Reinigen heeft ook voordelen naar levensduur en functionaliteit van de gebruikte apparatuur in de productie en het garandeert bovendien een gezonde en propere werkomgeving voor de werknemers.

Een eerste fase in de reiniging in de voedingsindustrie is het verwijderen van alle zichtbare vuil en productresten. Daarna wordt een reinigingsmiddel aangebracht, bij voorkeur in de vorm van schuim. Deze schuimlaag heeft de eigenschap om langer te hechten op de te reinigen onderdelen en oppervlakten, wat resulteert in een langere inwerktijd voor het product. Deze inwerktijd kan voor elke productie vooraf worden vastgelegd. Na de inwerktijd van het reinigingsmiddel wordt dit weggespoeld met zuiver water.

Op de gereinigde onderdelen en oppervlakten wordt (na de reiniging) een desinfectiemiddel aangebracht. Ook hier dient een inwerkingstijd te worden gerespecteerd, waarna alles met zuiver water wordt afgespoeld. De medewerkers die instaan voor de reiniging kiezen eenvoudig de juiste functie via de keuzeknop op de BOONS FIS toestellen; schuimen, spoelen of desinfecteren. Geen gedoe, want de reinigingssystemen van BOONS FIS worden hiervoor aangestuurd door een drukverhogingsinstallatie die alle reinigingsfuncties voorziet van het juiste product, de juiste druk en het juiste debiet. Alles in één handomdraai!

Reinigen onder hoge druk geeft dikwijls het vals gevoel van ‘beter te reinigen’. Goed reinigen hangt van meerdere factoren en hun wisselwerking af, zeker in de voedingssector.

De vier universele factoren van een reinigingscyclus zijn samengebracht in de ‘Sinner Cirkel’: tijd, temperatuur, chemische werking en mechanische kracht. Door een van deze gebieden te boosten, wordt het reinigingsresultaat verhoogd of kan een ander gebied worden verminderd.

Bij een bepaald type reiniging kan de nadruk liggen op één van de factoren waardoor een aanpassing vereist is op een andere (of meerdere) factor(en).

De tijd staat voor de periode/duur dat het (chemisch) middel nodig heeft om zijn werk te doen om de vervuiling te lijf te gaan. Uiteraard moeten de chemicaliën de kans krijgen om zich te hechten. BOONS FIS hecht dan ook veel belang aan het gebruik van A-componenten inzake venturi en perslucht die ervoor zorgen dat de chemicaliën in optimale omstandigheden kunnen verbruikt worden. 

De temperatuur is van groot belang in een reinigingsproces. Vuistregel: Hoe hoger de temperatuur, hoe beter de reiniging. Er zijn echter ook beperkingen m.b.t. veiligheid, corrosie, eiwitcoagulatie en inwerking op materialen (dichtingen, …). Standaard zijn de systemen van BOONS zo uitgerust dat ze een temperatuur tot 70°C aankunnen, optioneel kunnen er hoge temperatuur toepassingen mogelijkheden worden.

Chemische werking is gebaseerd op de efficiëntie van het gebruikte middel en de gebruikte concentratie in relatie tot de verontreiniging.

De mechanische kracht bestaat uit de juiste balans tussen druk en debiet. Er wordt algemeen aangenomen dat de effectiviteit van de reiniging toeneemt naarmate er meer mechanische actie wordt uitgeoefend, maar dit staat niet altijd gelijk aan een hogere druk. Zo is een reinigingsproces in de voedingsindustrie veel efficiënter op een lagere druk (circa 20, 25 of 40 bar) in combinatie met een aangepast debiet.

Als vijfde element is hier ook ‘procedures’ aan toegevoegd. Hierin staat het reinigings- of desinfectieprotocol uitvoering omschreven. In principe zorgt een goede reinigings- én desinfectieprocédure voor het ideale uitgangspunt in elk productieproces in de voedingsindustrie. In deze procedures staat tot in elk kleinste detail omschreven waaraan het reiniginsproces moet voldoen. Elke keer opnieuw. Welke producten, welke stappen, het te respecteren tijdsbestek, de gebruikte apparatuur, enz…

Als reinigingsprocedures niet correct worden opgevolgd of uitgevoerd of onvoldoende effectief zijn kunnen naast vuil en productresten ook micro-organismen zich hechten aan apparatuur, transportbanden of oppervlakten. Op deze manier wordt een biofilm gevormd. Dit is moeilijk te verwijderen en vormt een besmettingsbron binnen het productieproces / voor voedingsproducten.

Eén van de strategieën tegen reeds gevormde biofilms is het gebruik van enzymen in combinatie met een desinfectiemiddel. Ook ontsmettingsmiddelen worden ingezet tegen biofilms. Bv chloordioxide (ClO2), dit is een snelwerkend, breedspectrum, antimicrobieel middel dat mits de nodige goedkeuringen en certificaten mag worden ingezet in de voedingsindustrie.