Koop jij jouw voedingsproducten aan in bulk, zonder verpakking of met jouw eigen herbruikbare verpakking? Wel, dat is de nieuwe trend in de voedingssector. Toch is de weg nog lang om deze nieuwe businessmodellen op grotere schaal te ontwikkelen. Voedingsbedrijven willen deze richting wel inslaan, zolang het hun finale doel niet ondermijnd. En dat is om de consument te voorzien van veilige kwaliteitsproducten met zo weinig mogelijk negatieve gevolgen voor het milieu. De Green Deal Anders Verpakt kan hen nieuwe oplossingen aanreiken.
Vandaag vind je al een hele reeks innoverende verpakkingen in de winkelrekken die de algemene impact op het milieu verminderen: lichtere verpakkingen, recycleerbare bakjes, de integratie van gerecycleerde materialen zoals in PET-flessen, dozen waarvan de afmetingen aangepast zijn aan de producten, enzovoort. In België maken deze innovaties het mogelijk om sinds 2004 56.000 ton verpakkingen per jaar te vermijden. Dat komt neer op een besparing van bijna 5 kg verpakkingen per jaar per persoon.
Maar verpakkingspreventie kent zijn grenzen. Bedrijven kunnen de dikte van een verpakking niet blijven verminderen. Bovendien zijn de consumptiepatronen veranderd. We kiezen vaker voor individuele porties, we halen onze maaltijden af of laten die bezorgen en we willen tegelijk minder of helemaal geen verpakkingen gebruiken. Dit zet bedrijven ertoe aan te innoveren op andere gebieden, zoals de verkoop van producten in “bulk”, het aanbieden van maaltijden in herbruikbare “food containers”, of het aanbieden van dranken in hervulbare glazen of plastic flessen.
Voor Ann Nachtergaele, die bij Fevia verantwoordelijk is voor duurzaamheid, kunnen verschillende innovatieve verpakkingssystemen worden overwogen. Zolang ze ook economisch haalbaar zijn: “Bedrijven staan open voor alle mogelijke oplossingen, maar dan wel oplossingen die geen afbreuk doen aan de kwaliteit van hun producten, zonder afval en met zo weinig mogelijk gevolgen voor het milieu. Er bestaan verschillende manieren om dat doel te bereiken. Om nieuwe systemen op grotere schaal te ontwikkelen, zoals deze die “verpakkingsvrij” zijn, hebben we nood aan duurzame businessmodellen. Dat is niet altijd vanzelfsprekend”, zegt ze.
Met andere woorden, als je een salade koopt in een herbruikbare food container, maar je vergeet hem of hij is beschadigd en niet meer bruikbaar, moet je hem weggooien en een nieuwe kopen. Het effect van je handeling is dan uiteindelijk een nuloperatie. We moeten ons daarom niet langer alleen richten op het effect van verpakkingen op zich. We moeten ook het leverings- en consumptiemodel voor verpakte voedingsmiddelen en voedingsmiddelen heroverwegen.
Dat is het uitgangspunt van de Green Deal Anders Verpakt, een samenwerkingsverband dat de hele voedselketen aan het ‘anders verpakken’ wil krijgen. Hoe? Door in te zetten op het volledig bannen van eenmalige verpakkingen of het hergebruiken te stimuleren. Het doel van de Green Deal Anders Verpakt is om nieuwe ideeën en innovatieve projecten te vinden en vervolgens bedrijven te helpen bij het testen van deze nieuwe businessmodellen. Een model dat bijvoorbeeld in België en in heel Europa al succesvol blijkt, is het vervoer van groenten en fruit in een circuit van herbruikbare plastic bakken, waardoor het gebruik van kartonnen dozen en andere onnodige verpakkingen wordt vermeden. Een ander voorbeeld is een gezamenlijk systeem van herbruikbare eetbakjes tussen verschillende pastaleveranciers “on the go”, op stadsniveau.
Verschillende leden van Fevia nemen deel aan de Green Deal Anders Verpakt. De officiële ondertekening gaat door op 11 maart in aanwezigheid van de ministers Crevits en Demir. Twee voedingsbedrijven illustreren er hoe de Green Deal hen helpt voor het uitwerken van nieuwe projectideeën.
FrieslandCampina is een zuivelcoöperatie die al substantiële investeringen deed in haar Belgische productiesites om verpakkingen verder te verduurzamen. In het kader van haar duurzaamheidsstrategie “Nourishing a better planet”, heeft FrieslandCampina als ambitie om te streven naar 100% herbruikbare of recycleerbare verpakkingen richting 2025.
Onlangs investeerde FrieslandCampina nog in een derde PET-lijn voor haar productielocatie te Aalter. Ger Standhardt, verpakkingsontwikkelaar bij FrieslandCampina, ziet de Green Deal Anders Verpakt als een kans om nog meer te doen en out-of-the box te denken:
“Met onze interne tool RESPACKT monitoren we voortdurend de meest duurzame verpakkingsmogelijkheden voor onze producten. Zo maakten we in de laatste jaren de keuze voor duurzamere biobased drankenkartons en waren we ook de eerste zuivelspeler in België om te kiezen voor 100% rPET. We willen steeds verder stappen blijven zetten in onze ambitie om tegen 2025 al onze verpakkingen recycleerbaar of herbruikbaar te hebben. We zetten sterk in op de verduurzaming van verpakkingen. We zijn ervan overtuigd dat een diversiteit aan verpakkingen een plaats heeft op de markt, rekening houdend dat ze de kwaliteit van het product kunnen vrijwaren. Zo is voor zuivel de lichtbarrière van groot belang en het kunnen inspelen op het gebruiksgemak van de consument. De Green Deal Anders Verpakt opent mogelijkheden om in een breder perspectief naar duurzaamheid te kijken. Als coöperatie zit het zoeken van partnerships in het DNA van FrieslandCampina. De Green Deal Anders Verpakt is een samenwerking die hierbij aansluit.”
Spadel wil tegen 2025 haar plasticvoetafdruk met 15% verminderen, 100% gerecycleerde of hergebruikte materialen in zijn verpakkingen integreren, alle verpakkingen die het op de markt brengt inzamelen en recycleren, enz. Christophe Scharpé, Head of Corporate Affairs, legt uit waarom Spadel deelneemt aan de Green Deal Anders Verpakt:
“Wij streven naar een verdubbeling van onze herbruikbare verpakkingen tegen 2025. Zo zorgen we voor een vermindering aan wegwerpverpakkingen. Momenteel wordt 10% van ons volume verkocht in herbruikbare verpakkingen (hoofdzakelijk glazen flessen en karaffen van 19 liter die kunnen worden teruggenomen). We willen innoveren via nieuwe businessmodellen of door nieuwe types van herbruikbare verpakkingen te ontwikkelen. We zullen onze ervaring delen, maar ook leren van de ervaring van andere deelnemers. We kijken uit naar nieuwe manieren om ons water tot bij de consument krijgen.