Geautomatiseerd reinigen verhoogt beschikbare productietijd

Manueel reinigen slorpt echter enorm veel mankracht en productie-uren op. En dan nog is men niet verzekerd van een perfect hygiënisch resultaat. Wie op beide oren wil slapen moet kiezen voor een geautomatiseerde reiniging en zal daar snel de vruchten van plukken. Want CIP is de ideale oplossing voor wie zijn productietijd wil verhogen en zijn reinigingstijd wil verlagen. Ook voor kmo’s is het een haalbare investering die zichzelf snel terugverdient, omdat men meer kan produceren met dezelfde mensen.

CIP staat voor cleaning in place. Het is een begrip dat vandaag in de farmaceutische- en voedingsindustrie al ruimschoots ingang heeft gevonden. Met CIP kunnen bedrijven immers hun reinigingsprocessen automatiseren en tot in de puntjes controleren. Tijdens een CIP-reiniging zal de installatie een aantal vooraf ingestelde stappen doorlopen. Dat kan onder meer gaan om een voorspoeling om productresten los te weken en/of te verwijderen, één of meer wascycli met recirculatie van verschillende reinigingsmiddelen (base of zuur), desinfectie, spoelingen tussen de wascycli in, afvoer van reinigingsmiddelen, naspoeling met warm of koud water, drogen …   

Daarbij wordt steeds vertrokken vanuit de specifieke situatie ter plaatse. Een tank waar melk in gestaan heeft, zal nu eenmaal om een andere reiniging vragen dan een leiding waar bijvoorbeeld graan door gepasseerd is. Elk stap in het reinigingsproces wordt door de installatie volledig gedocumenteerd en gelogd. Zo heeft men in een handomdraai alle gegevens ter beschikking om aan te tonen dat er volgens de regels van de kunst gereinigd is. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat internationale retailstandaarden zoals BRC en IFS vaak een CIP-reiniging voorschrijven. 

De voorbije jaren werd CIP nog belangrijker dan ooit. Met de komst van sociale media kunnen bedrijven zich nog minder een product-recall en het imagoverlies dat daarmee gepaard gaat veroorloven. Een reputatie is sneller afgebroken dan weer opgebouwd. Maar ook de allergenen-wetgeving deed wat dat betreft zijn duit in het zakje. Vandaag heeft 1 op 13 kinderen te kampen met een allergie aan een bepaald product. De cijfers gingen de laatste jaren in crescendo en die beweging lijkt vooralsnog niet te stoppen. Om dan op dezelfde lijn allergenenvrije producten te kunnen produceren en crosscontaminatie te vermijden moet er tussen bepaalde batches in meer gereinigd worden dan voorheen. Een derde trend die de stijgende populariteit van CIP-reinigingen in de hand werkt is die van gezondere voeding. Consumenten kijken met een strenge blik naar de hoeveelheid zout, suiker en vetten in hun voeding. Dit zijn echter van nature ingrediënten die een positief effect hebben op de houdbaarheid. Door ze eruit te halen, zullen levensmiddelen gevoeliger dan ooit zijn, wat vraagt om een afdoende reiniging. CIP blijkt telkens het ideale antwoord om aan deze verzuchtingen tegemoet te komen

Waarom CIP? Heel eenvoudig. In vergelijking met een manuele reiniging is men er van verzekerd dat het reinigingsproces altijd op dezelfde manier verloopt. Ook op maandagmorgen of vrijdagavond presteert een machine even efficiënt. Mocht er toch een storing optreden, zal deze ook automatisch gesignaleerd worden en gelogd staan. Overal langs het CIP-traject controleren sensoren of de juiste waarden voor temperatuur, druk en conductiviteit wel gehaald worden. CIP biedt dus zekerheid en bewijst dat ook op papier dankzij de logging. Daarnaast verhoogt een CIP-reiniging de veiligheid. Zowel die van uw product als die van uw medewerkers. Er moet immers niemand nog een tank inkruipen om ervoor te zorgen dat deze perfect schoon is. Er kan bovendien aan hogere temperaturen gewerkt worden en met zwaardere chemicaliën om alle vuil, zelfs hardnekkige biofilms, uit uw machines en installaties te halen. De belangrijkste winst ligt echter in de gewonnen tijd. Een grondige manuele reiniging neemt meer tijd in beslag dan een geautomatiseerde. CIP betekent dus een flinke winst in productie-uren en een verlaging van de reinigingstijd en de kosten. Men kan besparen op energie- en waterverbruik, gebruikte chemicaliën en uiteraard op loonkosten. 

Om deze winst voor elke toepassing mogelijk te maken, gaat de leverancier van CIP-installaties samen met u op zoek naar het ideale evenwicht tussen vier parameters: tijd, temperatuur, chemicaliën en mechanische elementen. Het doel is steeds de reinigingstijd zo kort mogelijk te houden door te spelen met de andere parameters in functie van uw installaties en uw producten. De temperatuur moet zo hoog mogelijk zijn, maar mag anderzijds ook bepaalde waarden niet overschrijven om geen chemische reacties (polymerisatie, karamellisatie …) te ontketenen. Door de band genomen kiest men voor 85 °C. Amerikaanse bedrijven leggen de lat vaak wat lager (55 °C) om te vermijden dat het metaal te warm zou worden voor operatoren die in de nabijheid aan de slag zijn. Chemicaliën zijn er in twee grote groepen: zuur en base. In functie van de toepassing wordt het juiste product gekozen en de aanbevolen concentratie vastgelegd. Het zijn de chemicaliën die het vuil zullen onttrekken aan het materiaal en in oplossing brengen, zodat het uit de installaties kan weggevoerd worden. Ten slotte is er nog het mechanische aspect van de reiniging. Dat gaat enerzijds om de piping. Daarin moet de juiste druk en debiet gekozen worden om een turbulente flow te realiseren die het vuil als het ware van de leidingen kan schrapen. In open toepassingen zoals tanks gaat het anderzijds om sproeibollen, die zodanig moeten geplaatst worden dat ze alles kunnen raken. Dat vraagt ook weer om het juiste debiet en de juiste druk. Door het samenspel van deze vier elementen zal een CIP-reiniging erin slagen om de microbiologie, de allergenen, de cross-contaminaties en chemisch residu veilig en rendabel uit uw machines en installaties te verwijderen.